6 actiepunten voor een werkbare ouderenzorg

De werkdruk in de rusthuizen is hoog en stijgt, er is een personeelstekort, personeel heeft het gevoel te weinig tijd te hebben maar werkt met veel engagement. De snelheid waarmee zorg- en logistiek personeel moet werken komt niet meer overeen met de snelheid waarmee oudere bewoners verzorgd moeten worden.

Een recente bevraging door ACV Openbare Diensten bevestigt wat in 2015 ook al bleek uit dezelfde bevraging door LBC-NVK (ACV) bij het personeel van de vzw’s en de commerciële rusthuizen.

Ook uit de nieuwe Werkbaarheidsmonitor van de SERV (Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen) blijkt dat de werkbaarheidsgraad in de zorg en welzijnssectoren opnieuw is achteruit gegaan. De combinatie werk/privé en de hoge werkdruk worden voor een groeiende groep werknemers een (groot) probleem. Dit zijn algemene cijfers, de gedetailleerde sectorale rapporten zijn nog niet beschikbaar.

De toegenomen werkdruk kan verklaard worden in een context van gestegen zorgzwaarte. Ouderen van nu starten hun verblijf in een woon- en zorgcentrum op een moment dat ze veel meer zorg nodig hebben in vergelijking met de ouderen van 10 of 20 jaar geleden. Vroeger “wandelde men het rusthuis binnen”, nu “rolt men het woon- en zorgcentrum in”.

Bovendien tonen recente cijfers van de Vlaamse zorginspectie over de hoogte van de dagprijzen dat in de meerderheid van de woon- en zorgcentra de kostprijs voor de bewoner veel hoger ligt dan een gemiddeld pensioen.

Ook al investeert de Vlaamse overheid de voorbije 2 jaren in de ouderenzorg, het blijft veel te weinig. Het ACV (LBC-NVK en ACV Openbare Diensten) dringt daarom bij de Vlaamse regering aan op 6 concrete actiepunten:

1. Er moeten hogere personeelsnormen komen en bijgevolg een betere financiering die rekening houdt met de gestegen zorgzwaarte van de bewoners. Zonder extra mensen op de werkvloer zal het niet lukken om de kwaliteit van de zorg op peil te houden.

2. De persoonsvolgende financiering waar door de regering aan gewerkt zou worden, biedt geen enkele garantie voor een stabiele financiering van de woon- en zorgcentra. Dat leert de ervaring in de gehandicaptenzorg. De hervorming van het financieringsmodel van de ouderenzorg moet met ambitie maar met de juiste uitgangspunten gebeuren: toegankelijkheid en betaalbaarheid voor de ouderen, kwaliteit voor iedereen, ruimte voor kleinschaligere wooninitiatieven, een solidaire financiering en voldoende personeel met goede loon- en arbeidsvoorwaarden.

3. Werk maken van werkbaar werk en niet op nog meer flexibiliteit in een sector waar dag en nacht gewerkt wordt.

4. Inzetten op de verdere invoering van “mobiele equipes” om afwezigheden en pieken in de werkdruk op te vangen.

5. Voor de grote (beursgenoteerde) groepen in de ouderenzorg moeten afdwingbare transparantieregels van kracht worden. Voor het ACV zijn winstuitkeringen aan aandeelhouders uit zorg en welzijn totaal uit te sluiten.

6. Een sociaal meerjarenakkoord is nodig.