Een ander beleid is nodig om de problemen in de (commerciële) ouderenzorg aan te pakken

De Pano reportage van woensdag 11 oktober schetst een ontluisterend, confronterend maar niet onverwacht beeld van de zorg in de commerciële woonzorgcentra.

De werkdruk in de rusthuizen is hoog en stijgt, het personeel heeft het gevoel te weinig tijd te hebben maar werkt met veel engagement. De snelheid waarmee zorg- en logistiek personeel moet werken komt niet meer overeen met de zorgbehoeftes van oude bewoners.

Vanwaar komt het personeelstekort in de ouderenzorg?

Het personeelstekort in de ouderenzorg heeft verschillende oorzaken. De belangrijkste is de gestegen zorgzwaarte. Mensen blijven veel langer zelfstandig thuis wonen en verhuizen pas naar het rusthuis als ze ouder en zwaar zorgbehoevend zijn.

De personeelsnormen zijn erg verouderd en niet aan de gestegen zorgzwaarte aangepast. Dit structureel probleem is al jaren gekend én wordt al jaren aangeklaagd door vakbonden en werkgevers. De personeelsfinanciering door de overheid zal moeten stijgen om meer rekening houden met de zorgzwaarte zodat alle rusthuizen de komende jaren extra personeel kunnen aanwerven.

De gestegen werkdruk werd ook aangetoond in 2 enquêtes van LBC-NVK (ACV) en ACV Openbare Diensten en de Werkbaarheidsmonitor 2016 van de SERV (Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen).

Gevolgen van commercialisering

Commerciële rusthuizen besparen extra op personeel omdat er winst gemaakt moet worden voor het rendement van de aandeelhouders. Ook dat is niet nieuw. Het efficiëntie argument blijkt voor de privaat-commerciële rusthuizen niet te kloppen. De bewoner betaalt meer dan in andere rusthuizen en het personeel heeft een minstens even hoge werkdruk dan in de rest van de sector. Kwetsbare ouderen en zorgverleners betalen de schrijnende prijs van de winst.

Ook al investeerde de Vlaamse overheid de voorbije 2 jaren in de ouderenzorg, het blijft veel te weinig. De LBC-NVK dringt daarom bij de Vlaamse regering aan op 4 concrete actiepunten:

1. Er moeten hogere en moderne personeelsnormen komen en bijgevolg een betere financiering die rekening houdt met de gestegen zorgzwaarte van de bewoners. Zonder extra mensen op de werkvloer zal het niet lukken om de kwaliteit van de zorg op peil te houden.

2. Voor de (beursgenoteerde) groepen in de ouderenzorg moeten afdwingbare transparantieregels worden uitgewerkt. De overheid zou in sommige situaties sneller beschermende maatregelen moeten kunnen nemen om de continuïteit van de zorg en de kwaliteit te garanderen.

3. Winstuitkeringen aan aandeelhouders in zorg en welzijnssectoren moet in de toekomst uit verboden worden.

4. Werk maken van werkbaar werk en niet op nog meer flexibiliteit in een sector waar dag en nacht gewerkt wordt.

De Pano reportage van woensdag 11 oktober, de Panorama uitzending uit 2013, getuigenissen van personeelsleden en vele artikels in kranten in de voorbije jaren tonen aan dat het tijd is voor een omslag in het beleid door bijkomende investeringen voor meer personeel in de ouderenzorg én een grens te stellen aan de commercialisering.

Wij roepen de Vlaamse Regering op om volgende week met de sociale partners samen te overleggen over het personeelstekort in de ouderenzorg en de gevolgen van commercialisering.