In de non-profit gazet van februari verscheen een artikel over arbeidszorg in de sector beschutte werkplaatsen. Onder de titel "Arbeidszorg, een zorg voor arbeid" werd daarin een standpunt over arbeidszorg in de beschutte werkplaatsen ingenomen. Dit is natuurlijk maar één vorm van arbeidszorg. Zo is er ook arbeidszorg in de psychiatrie. De militantenkern van Sint-Amandus uit Beernem was zo vriendelijk om de redactie erop te wijzen dat "arbeidszorg" dan ook veel verschillende vormen en benaderingen kent. En inderdaad, dit verhaal is niet onder dezelfde noemer te vatten.
Reactie op het artikel "arbeidszorg, een zorg voor arbeid "
Ik ben al 16 jaar LBC-NVK militant. Ik werk al 12 jaar in een beschut wonen project. Onze bewoners zijn voornamelijk chronische gestabiliseerde psychiatrische patiënten. Het zijn mensen die meestal een lange behandelingsperiode achter de rug hebben in een psychiatrisch ziekenhuis. Onze grootste doelstelling is een handhaving van het bereikte niveau van hun behandeling. Naast een begeleiding in de woonsituatie, hechten wij ook een grote aandacht aan hun daginvulling. In het verleden werd dan ook een activiteitencentrum opgestart, waar onze bewoners naartoe konden komen. Toch had dit ‘atelier’-aanbod beperkingen. We probeerden de instellingssfeer zoveel mogelijk te vermijden, maar voor sommige mensen gaf dit geen voldoening.
Net voor die mensen is arbeidszorg een goed antwoord. Het betekent voor hen een meerwaarde. We noemen ze dan ook doelgroepmedewerkers. Zij zijn gestabiliseerde psychiatrische patiënten die geen normale werksituatie meer aankunnen, ook een tewerkstelling in een beschutte werkplaats is te hoog gegrepen. Zij genieten een uitkering van de mindervaliden en voor elke tewerkstelling in arbeidszorg moet er een toestemming zijn van de medisch adviseur van hun ziekenbond. Dit omdat ze per uur een vergoeding krijgen van 1,00 euro. Arbeidszorg is bedoeld voor mensen die niet, nog niet of niet meer terechtkunnen in het reguliere of beschermde arbeidscircuit.
In het artikel wordt er gesteld dat we moeten opletten dat betaald werk niet mag vervangen worden door onbetaald werk. Dat mensen die in arbeidszorg tewerkgesteld zijn na een korte tijd een vaste job moeten aangeboden krijgen. Dit artikel is waarschijnlijk geschreven vanuit de beschutte werkplaatsen, waar ik niet kan over oordelen. Maar voor onze doelgroepmedewerkers is een vaste tewerkstelling een onhaalbare kaart. Zij werken maar enkele uren in de week in arbeidszorg. Een full-time job kunnen ze niet aan. Arbeidszorg is voor hen een meerwaarde. Ze kunnen door de arbeidszorg meewerken (onder begeleiding) in de plaatselijke bibliotheek, zij kunnen gemeentelijke parken onderhouden, meehelpen in een restaurant… Zij beschouwen hun ‘dagbesteding’ als een job, maar ze worden hierin voortdurend ondersteund en begeleid.
Anderzijds investeert ons project in die ‘tewerkstelling’. Het arbeidszorgcentrum (zo wordt het activiteitencentrum nu genoemd) is een onderdeel van ons beschut wonen project. Voor het beschut wonen is dit een zware investering, het is zelfs een verliespost. Als de doelgroepmedewerkers een volwaardig loon zouden moeten krijgen, dan zou het arbeidszorgcentrum moeten stoppen.
Samen met mijn collega’s, vinden we de arbeidszorg een meerwaarde voor onze bewoners. Door die meerwaarde voelen onze mensen zich ietsje meer geïntegreerd in de maatschappij, wat al niet makkelijk is voor een ex-psychiatrische patiënt. Laat de arbeidszorg voor wat het is, toch zeker in onze sector, de Geestelijke Gezondheidszorg.
Zutterman Luc